Trong 2 năm trở lại đây, đại dịch Covid-19 đã gây ra những thiệt hại không nhỏ cho nền kinh tế. Trong đó, ngành F&B cũng là một trong những ngành chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi các quy định cách ly, phòng dịch. Vậy, những xu hướng mới nào sẽ lên ngôi trong ngành F&B để giúp ngành vượt qua khó khăn sau khi dịch bệnh được kiểm soát? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Ngành F&B là gì?
F&B là viết tắt của cụm từ Food and Beverage Service, có nghĩa là Dịch vụ phục vụ ăn uống. Ngành F&B hiện nay bao gồm nhiều lĩnh vực, loại hình kinh doanh khác nhau như khách sạn, khu du lịch, nhà hàng, quán bar, quán café,… Tuy nhiên, trên thực tế, thuật ngữ này được sử dụng phổ biến nhất trong kinh doanh khách sạn.
2. Ngành F&B đã chịu ảnh hưởng của đại dịch như thế nào?
Ngành F&B nằm trong nhóm ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), luôn là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn và có nhiều tiềm năng phát triển của Việt Nam. Theo dự báo, trong giai đoạn 2020 – 2025, ngành FMCG có tốc độ tăng trưởng từ 5 – 6%. Tuy nhiên với sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trong năm 2021, ngành F&B vẫn còn gặp nhiều khó khăn do người tiêu dùng bắt đầu thay đổi thói quen của mình. Họ bắt đầu có suy nghĩ, hành vi chuyển đổi từ mua hàng truyền thống sang mua hàng trực tuyến. Điều này khiến các thương hiệu F&B trên thị trường cần phải xác định rõ lại mô hình và xu hướng kinh doanh của mình.
Mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh nhưng đây cũng là cơ hội để các thương hiệu F&B làm mới lại mình, tìm ra những hướng đi mới phù hợp hơn với nhu cầu của thị trường. Trước Covid-19, ngành F&B đã có một số xu hướng điển hình như nhu cầu về thực phẩm sạch, dinh dưỡng, có nguồn gốc thực vật, hay thực phẩm đóng gói tiện lợi, thân thiện với môi trường,… hay sự phát triển của công nghệ số, thương mại điện tử... Những xu hướng này không hề bị ảnh hưởng trong mùa dịch, ngược lại, Covid-19 như một “chất xúc tác” giúp những xu hướng này ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Tuy nhiên, không phải thương hiệu F&B nào cũng có thể “chuyển mình” và thích ứng nhanh với nhu cầu của thị trường. Các doanh nghiệp sẽ vừa phải giữ chân khách hàng, vừa phải thích nghi với việc thay đổi mô hình kinh doanh để đáp ứng với xu hướng và thói quen mới của người tiêu dùng, lại vừa phải đảm bảo chất lượng sản phẩm.
3. Những xu hướng ngành F&B trong thời kỳ bình thường mới
Sau các đợt giãn cách ngắn trước đây, khi các thương hiệu F&B như nhà hàng, quán café, quán bar, khách sạn,… được mở cửa trở lại, khách hàng sẽ thường có xu hướng lựa chọn những thương hiệu làm họ nhớ nhất, hay những thương hiệu có chỗ đứng trên thị trường. Tuy nhiên, với đợt giãn cách dài này, suy nghĩ của khách hàng sẽ thiên nhiều hơn về hướng “reset” lại thị trường.
>> Xem thêm: Mở cửa nhà hàng trở lại sau dịch cần chuẩn bị những gì?
Sự thay đổi trong cuộc sống và quan trọng hơn là những biến động trong tâm lý mỗi người đi kèm với ước mong khởi động lại cuộc sống một cách mạnh mẽ khiến các thương hiệu F&B cũng vô tình bị kéo theo. Các thương hiệu F&B sẽ đều phải làm lại từ đầu, làm quen khách hàng từ đầu và thuyết phục họ lại từ đầu. Vậy xu hướng nào sẽ có tiềm năng trong thời kỳ Việt Nam đang tiến dần vào thời kỳ bình thường mới như hiện nay?
3.1. Xu hướng kinh doanh bổ sung các sản phẩm hữu cơ, có nguồn gốc tự nhiên
Một trong những xu hướng phát triển mới của ngành F&B nổi bật gần đây là kinh doanh các sản phẩm hữu cơ, có nguồn gốc từ tự nhiên. Xu hướng này được phát triển mạnh mẽ hơn trước bởi dưới tác động của dịch Covid-19, người tiêu dùng đang ngày càng nâng cao ý thức về sức khỏe bản thân.
Để đáp ứng được nhu cầu và xu hướng này của khách hàng, các nhà hàng, quán ăn,.. nên mở rộng menu và bổ sung thêm những món chay, những món ăn healthy, nhiều rau xanh,.. hay thậm chí là những món giả chay. Còn những quán café, quán nước,.. có thể cho ra những món đồ uống làm từ hạt, rau củ, hoa quả,.. Bên cạnh đó, với những chủ đầu tư mới bắt đầu hoặc “bắt đầu lại” kinh doanh, thì xu hướng kinh doanh theo mô hình nhà hàng chay hay quán đồ uống trái cây, nước ép,… cũng sẽ là một phương án khá tối ưu, độc đáo và có tính bền vững lâu dài.
Việc kinh doanh những món ăn, thức uống có nguồn gốc tự nhiên mang lại rất nhiều lợi ích. Đối với khách hàng, chúng sẽ giúp họ có một thực đơn ăn uống khoa học và thân thiện hơn cho cơ thể, giúp họ đa dạng, thoải mái trong việc chọn món tùy theo sở thích, nhu cầu dinh dưỡng cá nhân, đem lại sự mới mẻ, tươi mới trong hương vị.
Còn đối với các thương hiệu F&B, điều này sẽ giúp menu quán của bạn thêm đa dạng hoặc tạo nên điểm khác biệt so với những đối thủ cạnh tranh khác. Từ đó thể hiện được sự thấu hiểu nhu cầu của khách hàng, của thị trường, cho thấy được sự chuyên nghiệp trong việc vận hành quán. Qua đó, tạo được một chỗ đứng bền vững cho thương hiệu của bạn trên thị trường cũng như trong lòng khách hàng.
Ngoài ra, nguồn gốc nguyên liệu cũng sẽ là một lợi thế vô cùng lớn. Vấn đề kinh doanh thực phẩm bẩn, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm luôn là một trong những vấn đề nhức nhối của ngành F&B từ trước tới nay. Chính vì thế, việc các thương hiệu F&B mở rộng và chuyển dần sang kinh doanh các loại thực phẩm hữu cơ – được trồng, xử lý và chế biến an toàn cho môi trường – sẽ phần nào giúp cho khách hàng yên tâm hơn về chất lượng và tin tưởng hơn vào doanh nghiệp. Đồng thời, việc minh bạch trong vấn đề nguồn gốc nguyên liệu cũng sẽ đáp ứng được những nhu cầu của khách hàng về đạo đức kinh doanh, thân thiện với con người và môi trường, khẳng định thương hiệu sạch.
>> Xem thêm: Tìm hiểu mô hình thiết kế nhà hàng chay
3.2. Xu hướng ứng dụng hoạt động thương mại điện tử và phân phối đa kênh
Trải qua hơn 2 năm trong bấp bênh, "xé nháp", ngành F&B đã phải chứng kiến sự ra đi của nhiều thương hiệu mới. Do ảnh hưởng bởi các quy định về giãn cách xã hội và hạn chế tiếp xúc nên hoạt động kinh doanh truyền thống bị cản trở, hàng loạt các nhà hàng, quán café, quán bar,… phải đóng cửa, trả mặt bằng. Chính điều này đã trở thành một bước đà cho một công cuộc chuyển đổi số, tạo nên những xu hướng như ứng dụng công nghệ, hoạt động thương mại điện tử nhiều hơn trong kinh doanh, sử dụng hình thức phân phối đa kênh, dịch vụ giao hàng tận nơi,...
Áp dụng công nghệ nhiều hơn trong kinh doanh F&B
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 trong thời gian dài nên người tiêu dùng đã quen dần với xu hướng tiêu dùng online. Đây chính là cơ hội để các thương hiệu F&B tạo bước “chuyển mình” mới, từ kinh doanh truyền thống sang hiện đại.
Việc ứng dụng công nghệ vào kinh doanh F&B giúp khách hàng có thể lựa chọn và đặt đồ ăn trực tuyến trên mọi nền tảng một cách nhanh chóng và dễ dàng, gia tăng trải nghiệm, giảm những khó khăn, rắc rối trong việc đặt hàng. Các loại hình thanh toán trực tuyến như ví điện tử Momo, ShopeePay, QR code,… ngay trên các thiết bị di động vừa tạo được sự thuận tiện cho khách hàng, vừa đảm bảo an toàn về yêu cầu giãn cách trong giai đoạn dịch bệnh phức tạp. Bên cạnh đó, việc phát triển phần mềm, ứng dụng riêng còn giúp quán của bạn tăng mức độ nhận diện thương hiệu, tiếp cận được nhiều khách hàng hơn, từ đó gia tăng đơn hàng và doanh thu của quán.
Không những thế, bạn còn có thể ứng dụng công nghệ trong việc quản lý, giám sát và điều hành thương hiệu của mình. Toàn bộ quá trình vận hành có thể được xử lý tập trung trên phần mềm, từ xuất, nhập kho, giao nhận cho đến chốt đơn, phân phối, tổng kết số liệu thống kê, báo cáo tài chính,… Việc số hóa trong quản lý giúp các chủ quán có thể kịp thời thu thập số liệu để chủ động phân tích và đưa ra những biện pháp khắc phục hợp lý để thích nghi với bối cảnh mới, giúp tiết kiệm được thời gian, công sức và nguồn lực.
Phân phối đa kênh
Ngay từ khi dịch bệnh bùng phát, xu hướng phân phối đa kênh đã được dự đoán là sẽ trở nên phổ biến và trở thành xu hướng mạnh mẽ trong việc duy trì và phát triển ngành F&B. Phân phối đa kênh sẽ giúp khách hàng dễ dàng đặt hàng ở mọi lúc, mọi nơi từ các kênh cơ bản như website, ứng dụng của quán, hay các ứng dụng giao đồ ăn phổ biến hiện nay như Baemin, Grab Food, GoFood, ShopeeFood,… Một nhà hàng, một quán café,… đều có thể có nhiều kênh phân phối khác nhau. Điều này càng làm tăng sự thuận tiện trong quá trình tương tác và khiến trải nghiệm của khách hàng trở nên phong phú hơn.
Đồng thời, việc chuyển đổi hình thức phân phối này cũng sẽ giúp giải quyết vấn đề an toàn về quy định giãn cách, cách ly, tiếp xúc… Bởi trong lúc dịch bệnh diễn ra căng thẳng, mọi người dân phải thực hiện giãn cách xã hội thì các hàng quán vẫn được phép bán mang về, nhằm phục vụ và đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân. Điều này cũng sẽ khiến quán của bạn vẫn có thể duy trì được doanh thu trong thời điểm kinh tế khó khăn.
Dịch vụ giao hàng tận nơi và trải nghiệm ẩm thực tại gia
Từ xu hướng phân phối đa kênh kéo theo dịch vụ giao hàng tận nơi sẽ là một trong những xu hướng “dẫn đầu” ngành F&B không chỉ trong thời gian đại dịch mà còn sẽ tiếp tục phát triển bền vững trong tương lai.
Theo kết quả báo cáo mới nhất cảu Q&Me về thói quen và hành vi khách hàng, có đến 75% người tiêu dùng Việt Nam đã sử dụng dịch vụ giao hàng tận nơi. Trước xu hướng này, các nhà quản lý buộc phải thay đổi mô hình kinh doanh cũng như cách vận hành của quán để chuyển dịch và thích nghi với nhu cầu của khách hàng. Thay vì tập trung vào trải nghiệm ăn uống, không gian quán như trước đây, các thương hiệu F&B buộc phải mở rộng ra mảng giao thức ăn tận nơi và cung cấp những trải nghiệm ăn uống “tại gia”. Điều này đem lại cho khách hàng trải nghiệm phong phú khi được thưởng thức hương vị của quán ngay tại nhà mà không cần đến trực tiếp. Đồng thời việc ứng dụng công nghệ quản lý đơn hàng, ship hàng một cách linh hoạt, nhuần nhuyễn cũng sẽ giúp “cứu vớt” doanh thu của quán trong thời kỳ khó khăn.
3.3. Xu hướng kinh doanh theo mô hình bán bán thành phẩm
Sau giãn cách thì “cuộc chơi” của những thương hiệu F&B ở mức giá trung bình và trung bình thấp sẽ là một cuộc chơi hấp dẫn và thú vị nhất. Sản phẩm ở phân khúc này sẽ được nâng cao chất lượng nhờ sự tiết kiệm chi phí trong set up và vận hành so với trước đây, cho phép thương hiệu đầu tư nhiều hơn vào chất lượng sản phẩm. Khi đó, xu hướng kinh doanh theo mô hình bán bán thành phẩm sẽ là một xu hướng khá tiềm năng mà các chủ đầu tư có thể phát triển.
Tức là những nguyên liệu đã được sơ chế và chuẩn bị trước, để sau đó khách hàng có thể tự hoàn thiện bữa ăn của mình tại nhà. Bởi sau rất nhiều tháng ở nhà, khách hàng của bạn giờ đây đã sẵn sàng về tinh thần, đã hiểu rõ sự khác biệt giữa các dòng sản phẩm tươi, sản phẩm bán thành phẩm, sản phẩm đông lạnh, cũng như tự rèn luyện cho bản thân một thói quen nấu nướng đủ tốt để sẵn sàng cho những sản phẩm bán thành phẩm đa dạng, thú vị và đặc sắc hơn. Không chỉ là những set bánh gato hay cookie làm sẵn, những bữa ăn Trung Hoa, một bữa đồ Ý thịnh soạn, hay một cốc capucchino thơm lừng,… bất cứ món nào mà thị trường chưa cung cấp được dưới hình thức bán thành phẩm đều sẽ có cơ hội phát triển cực kỳ mạnh mẽ.
Bạn có thể thực hiện mô hình này theo hình thức kinh doanh online hoặc tích hợp với bán offline. Việc này vừa tạo nên sự đa dạng trong mô hình kinh doanh quán của bạn, vừa giúp khách hàng có thể thoải mái lựa chọn tùy theo sở thích, nhu cầu và mong muốn của mình.
3.4. Xu hướng thiết kế không gian rộng rãi, thông thoáng, hợp vệ sinh
Sau khi đại dịch đi qua, các hàng quán được mở cửa trở lại, bên cạnh các mô hình kinh doanh, các chủ quán cũng nên hết sức chú ý tới việc thiết kế không gian quán của mình. Phương án tốt nhất cho lúc này là một không gian rộng rãi, thoáng đáng, có nhiều khoảng trống, không có quá nhiều bàn ghế… Hãy đảm bảo khoảng cách tối thiểu trong việc bài trí hệ thống bàn ghế của quán để khách hàng không cảm thấy khó chịu, bí bách và cảm thấy không an toàn do phải tiếp xúc gần với quá nhiều người. Nếu có thể, hãy thiết kế không gian ngoài trời cho quán của bạn, giúp thiết kế quán thêm đa dạng, độc đáo.
Bên cạnh đó, không gian quán của bạn cần phải đảm bảo được sự sạch sẽ, hợp vệ sinh. Đây là yếu tố vô cùng quan trọng để tạo được thiện cảm với khách hàng. Hãy đặt một vài lọ nước xịt khuẩn trên bàn, xung quanh quán, thường xuyên lau dọn, vệ sinh quán để đảm bảo vệ sinh. Bạn có thể thắp thêm tinh dầu để khử mùi, tạo ra cảm giác sạch sẽ hơn, giúp khách hàng thư giãn hơn. Ngoài ra, bạn cũng có thể bố trí thêm một vài chậu cây xanh trong nhà vệ sinh để lọc không khí.
Ken Design là đơn vị chuyên thiết kế nhà hàng, quán cafe, luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên hành trình xây dựng thương hiệu F&B. Hãy liên hệ Ken Design để được tư vấn giải pháp không gian F&B tối ưu cho nhà hàng của bạn.
4. Lời kết
F&B là ngành công nghiệp có tính cạnh tranh cao, tốc độ đào thải nhanh. Tác động của đại dịch Covid-19 như một phép thử “sức đề kháng” đối với các thương hiệu F&B. Mặc dù vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức do diễn biến phức tạp của dịch bênh, song thị trường này vẫn có tiềm năng tăng trưởng cao. Chính vì thế, để tồn tại và trụ vững, các nhà hàng, quán café,.. cần nằm bắt tất cả những xu hướng trên và đưa ra những đánh giá, đo lường cơ hội và thách thức để có biện pháp ứng phó kịp thời.
>> Xem thêm: Tiềm năng vực dậy và bứt phá ngành F&B hậu Covid 19
